Honing wordt in de wondzorg al eeuwen gebruikt en de literatuur meldt ons inmiddels heel veel onderzoeken, studies en ervaringen. Het eerste klinische onderzoek vond plaats in 1944. Het gebruik van honing heeft echter een terugslag gekregen doordat er meer gebruik werd gemaakt van antibiotica, antiseptica en verbeterde chirurgische technieken. Er was een verschuiving aan het einde van 1960 ten aanzien van het ontwikkelen van modernere verbanden en daardoor is honing als wondbehandelingsproduct op de achtergrond geraakt. Toch is men eind 1980 opnieuw geïnteresseerd geraakt in de toepassing van honing. Hedendaagse studies en klinische onderzoeken laten echter duidelijk zien dat niet alle honingsoorten hetzelfde zijn: sommige zijn effectiever ten aanzien van wondgenezing dan andere. Honing wordt gebruikt in zalf, als vetgaas en als dekkend verband.
Honingverbanden hebben een sterke antimicrobiële werking
Samenstelling honing
Honing bestaat uit meerdere elementen. Het bestaat grote deels uit suiker (80%) en water (circa 17%). De rest bestaat uit een geringe hoeveelheid bestandsdelen als zuren, enzymen en andere componenten. Bij een eerste blik op honing valt het verschil in kleur, kleverigheid en geur op. Deze verschillen worden veroorzaakt door de soort bloem, de voedselzoekende bij en de plaats waar de honing wordt geproduceerd. De donkerder soorten honing hebben een hoger gehalte antioxydanten dan de lichtere soorten en komen meestal uit het zuidelijk halfrond, met name uit Nieuw Zeeland en Australië. Voorbeeld is Manukahoning, die uit de bloem van de Leptospermum Scoparium Bush (afbeelding) komt, die in deze landen in het wild groeit en een zuurgraad heeft van ongeveer 3.5 tot 4.5 Ph, waardoor deze erg zuur is. Manuka is de Maori (Nieuw Zeelandse naam) van de Leptospermum Scoparium Bush plant.
Klinische applicaties
Eén van de meest frequente eigenschappen die wordt toegeschreven aan honing is haar antibacteriële eigenschap. Uit onderzoek is gebleken dat er duidelijke verschillen zijn in de antibacteriële werking, afhankelijk van het type honing dat wordt gebruikt. Deze werking wordt bepaald door een aantal factoren:
Eén van de meest frequente eigenschappen die wordt toegeschreven aan honing is haar antibacteriële eigenschap. Uit onderzoek is gebleken dat er duidelijke verschillen zijn in de antibacteriële werking, afhankelijk van het type honing dat wordt gebruikt. Deze werking wordt bepaald door een aantal factoren:
- Hoog osmotisch effect
- Lage zuurgraad
- Hydrogene peroxide activiteit
- Sommige nog niet geïdentificeerde, phytochemische invloeden
Honing heeft een zeer hoge osmotische waarde, in die zin, dat honing het vermogen heeft water aan te trekken. Dit maakt dat de bacteriën niet over het nodige water kunnen beschikken dat nodig is voor de voortplanting. Ook zorgt honing voor het reinigen van de wond, doordat de osmotische werking ervoor zorgt dat het water uit dieper gelegen delen van de wond naar de oppervlakte getrokken wordt. Doordat er op deze manier geen gunstig klimaat is voor bacteriegroei, draagt honing ertoe bij dat het aantal bacteriën in de wond afneemt. De zuurgraad van honing is doorgaans 3.5 tot 4.5, ofschoon in sommige regio’s in Pakistan een pHwaarde van wel 6.38 kan worden aangetroffen. Bacteriën zijn pHgevoelig en vermenig vuldigen zich het beste bij specifieke pH-waarden. De lage pHwaarde van honing zorgt ervoor dat sommige soorten bacteriën zich niet verspreiden, waarmee ze de bacteriële groei in de wond remmen.
Veiligheid
Gewone voedingshoning is niet steriel, want vaak verontreinigd door verschillende organismen en kan, als ze wordt toegepast op wonden, zelf een infectie veroorzaken door eventuele ziekteverwekkers op of in de wond. Men dient dan ook alleen honing preparaten te gebruiken die zijn gesteriliseerd zodat er geen microflora in de wond achterblijven, die als potentiële ziekteverwekkers zouden kunnen werken. Honingproducten zijn verkrijg baar als verbanden of in tubes die goedgekeurd zijn voor het gebruik bij wondverzorging. Op deze manier worden de risico’s van het gebruik van honingproducten tot een minimum beperkt.
Indicaties
Acute wonden
- Traumatische wonden
- Chirurgische wonden
- Geïnfecteerde wonden / gecontamineerde wonden
Gecompliceerde wonden
- Diabetische ulcera
- Decubitus
- Ulcera cruris
- Geïnfecteerde wonden
- Gecontamineerde wonden
- Oncologische wonden
Contra-indicaties
Honing kan NIET worden toegepast bij patiënten die overgevoelig zijn voor honing of acetaat.
Eigenschappen
- Primair wondverband
- Heeft een reinigende werking
- Remmen de bacteriële groei in de wond
- 100% Leptospermum scoparium honing uit Nieuw-Zeeland geïmpregneerd in acetaat gaas
- Het verband creëert een vochtig wondmilieu hetgeen de wondheling bevordert.
- Bevordert de groei van granulatieweefsel
- Vermindert wondgeur
Werkwijze
- Informeer de patiënt
- Zet alles klaar
- Handen reinigen
- Trek handschoenen aan
- Verwijder het oude verband en deponeer in de afvalzak (bevochtig zonodig het verband om verwijderen te vergemakkelijken)
- Wond zorgvuldig reinigen onder de douche en/of met de natte non- woven gazen en/of uitspoelen m.b.v spuit (water of fysiologisch zout) (foto 2)
- Verwijder met droge non- woven gazen overtollig vocht
- Droog de omliggende huid
- Breng de wondrandbeschermer aan (foto 3)
- Knip het honingverband op maat zodat het binnen de wondranden valt (foto 4)
- Zorg voor een optimaal contact met het wondbed (foto 6)
- Breng een secundair verband aan dat is afgestemd op de hoeveelheid wondvocht (b.v. schuimverband, absorberend kompres) (foto 7)
- Fixeer secundair verband zonodig (foto 8)
Interessante link:
https://www.allergiesandyourgut.com/post/manuka-honey-delicious-therapeutic
